AI kontra programiści. Takie nastroje panują wśród specjalistów z branży IT 

Uchwycenie tego, co obecnie dzieje się w środowisku technologicznym, to zadanie trudne, niemal niewykonalne. Branża IT jest wyjątkowo wrażliwa na zmiany gospodarczo-polityczne, pulsuje w rytmie nastrojów społecznych i trendów. Trudno się temu dziwić, wszak nasza globalna wioska jest już przede wszystkim wioską cyfrową. Dlatego nie jest wielkim zaskoczeniem, że gdy o nastroje w branży zapytałam Google’a, zasypał mnie na zmianę... „marnym samopoczuciem” i „pomyślnymi powiewami”. 

Można by zatem uznać, z pełną świadomością banalności tej diagnozy, że raz jest lepiej, raz gorzej. Bez wątpienia jednak IT od lat uważana jest za branżę atrakcyjną, konkurencyjną pod względem wynagrodzenia i dającą wiele możliwości. Czy rozwój sztucznej inteligencji może to zmienić? Oczywiście w najbliższych latach nie przewiduje się scenariusza pod tytułem „programiści nie są już potrzebni”. Jednak bez wątpienia dynamiczny postęp w tej dziedzinie będzie wpływał na całe środowisko, pozycję i model pracy specjalistów.  

Jak pracować, by nie żałować? Nastroje branży IT

Najnowszy raport portali z ofertami pracy rocketjobs.pl i justjoin.it „Jak pracować, by nie żałować? Pokolenia X, Y, Z o dopasowaniu do pracy” daje raczej optymistyczny wgląd w to, co w IT piszczy. W badaniu, zrealizowanym przez agencję WiseRabbit, rozróżniono uczestników na dwie grupy: white collars i IT. Celem było przyjrzenie się nie tylko pracownikom umysłowym jako całości, ale również wychwycenie różnic i podobieństw między nimi. Okazało się, że pracownicy z branży IT są częściej bardziej zadowoleni z pracy niż białe kołnierzyki. Aż 71 proc. z nich wskazało najwyższe oceny na skali, opisując swój poziom zadowolenia. Co sprawia, że lubią swoją pracę? Z jakich jej aspektów są zadowoleni, a co wymaga poprawy? Czy rozważają zmianę pracy lub przebranżowienie? Do wyników badania jeszcze wrócę, najpierw spójrzmy na technologiczny segment rynku pracy z lotu ptaka. 

AI wygryzie specjalistów? 

Trudno chyba znaleźć branżę, w której rola sztucznej inteligencji jest tak znacząca i istotna, jak w IT. To jednak doskonałe wieści. Z raportu PwC „Global AI Jobs Barometer 2024” dowiadujemy się, że „sektory bardziej wrażliwe na działanie sztucznej inteligencji (między innymi programowanie oraz analiza finansowa) doświadczają prawie pięciokrotnie (4,8x) wyższego wzrostu wydajności pracy”. A to może oznaczać dla wielu krajów wzrost produktywności, rozwój gospodarczy i podniesienie zarobków, a tym samym jakości życia.  

Plusami współpracy z AI dla pracowników IT są odciążenie od obowiązków, które mogą zostać wykonane przez maszynę i automatyzacja procesów.

A to oznacza oszczędność czasu, a często również pieniędzy. Coraz więcej mówi się także o doskonałych efektach kompilowania umiejętności sztucznej inteligencji z ludzką kreatywnością. Takie duety są obietnicą innowacyjności, ale też pojawienia się rozwiązań największych problemów cywilizacyjnych. 

Jeszcze 2-3 lata temu w przestrzeni publicznej dominowały nastroje pesymistyczne i wizje odbierania ludziom pracy przez AI, w których często pojawiali się, chociażby programiści. Bo przecież, po co nam umysł ludzki, skoro maszyna jest w stanie na podstawie danych samodzielnie stworzyć kod, algorytm czy oprogramowanie? Teraz gdy emocje już trochę opadły, ani specjaliści, ani pracodawcy nie przewidują scenariusza, w którym AI miałaby całkowicie zastąpić pracowników z krwi i kości. Na pewno jednak rozwój technologii będzie wpływał na wiele aspektów ich pracy (ale tego raczej spodziewamy się wszyscy). Działa to jednak w dwie strony. Według raportu Capgemini dzięki AI produktywność firm IT wzrasta od 7 do 18 proc. Sztuczna inteligencja wykorzystywana jest, owszem, do generowania kodów i poprawy ich jakości, ale przede wszystkim wspiera pracę specjalistów. 

Istnieje zatem duże prawdopodobieństwo, że za jakiś czas modyfikacji ulegnie zakres działań programistów i obejmować będzie raczej obowiązki zarządczo-kontrolne.

Rozumieć to można jednak bardziej jako ewolucję zawodu, a nie rewolucję. Tym bardziej że AI wydaje się nowością dla osób mniej zainteresowanych technologiami, a jest to temat rozwijany w różnych środowiskach od lat 50. Już teraz branża dysponuje narzędziami, które nie wymagają kodowania, a AI jest bardzo pomocne w przypadku problemów. Sztuczna inteligencja jest w stanie znacznie szybciej znaleźć błędy (np. w algorytmie, aplikacji), sprawdzić poprawność kodu, podsunąć rozwiązanie. 

Eksperci wskazują zatem, że o ile masowych zwolnień w celu podmiany człowieka na AI obawiać się nie musimy, to na pewno warto brać pod uwagę zmienność wymagań i oczekiwań organizacji. Liczyć będą się coraz to nowe umiejętności i rozeznanie w technologiach. A to oznacza również rozszerzenie się branży o nowe miejsca pracy, coraz większe zapotrzebowanie na talenty i szybsze tempo zmian. W cenie będzie kreatywność, elastyczność, umiejętności analityczne, zdolność do rozwiązywania problemów i szukania nieszablonowych rozwiązań. Na pewno w obrębie branży powstaną również stanowiska dostosowane do obsługi AI (np. inżynier promptów) tak, by jak najwydajniej korzystać z technologii. Do listy warto dodać również krytyczne myślenie, zdolność do weryfikowania i korygowania pracy AI – chociażby w kontekście „halucynacji AI”, czyli zachowania systemu, które polega na generowaniu błędnych lub niedokładnych informacji. Nietrudno wyobrazić sobie konsekwencje bezkrytycznej akceptacji tego, co robi AI. Ktoś będzie musiał jej pilnować.  

Oferty pracy z